Poliepen zijn slijmvliesgezwellen die de slijmvliezen van organen aantasten en ontstaan door een verhoogde celdeling of door genetische factoren. Poliepen ontstaan vaak als gevolg van ontstekingen en kunnen in verschillende mate van ernst voorkomen. 90 procent van alle darmkankers zijn te wijten aan poliepen. Vooral met het vorderen van de leeftijd, hebben mensen een grotere neiging tot het ontwikkelen van poliepen, die kunnen ontstaan in de maag, in de baarmoeder of in de neus. Artsen maken onderscheid tussen goedaardige poliepen en poliepen die in kwaadaardige poliepen kunnen veranderen. Poliepen kunnen meestal worden verwijderd door middel van endoscopische chirurgie.
Bij polyposis zijn er talrijke poliepen die zich hebben gevormd, bijvoorbeeld in een hol orgaan zoals de darm. Artsen noemen een opeenhoping van enkele honderden poliepen in het maag-darmkanaal gastro-intestinale polyposis. Anderzijds spreken artsen van polyposis uteri wanneer de poliepen in de baarmoeder zijn verschenen. De term polyposis nasi et sinuum verwijst naar weefselgezwellen die in de bijholten voorkomen. Polyposis kan meestal worden gediagnosticeerd door een biopsie. Polyposis is meestal goedaardig, maar moet toch verwijderd worden. Dit is vooral waar als er gastro-intestinale polyposis is. Als het niet behandeld wordt, kan het uitgroeien tot darmkanker. Gemiddeld ontwikkelen mensen polyposis vanaf het tweede decennium van hun leven.
Een neuspoliep is een goedaardig gezwel van weefsel in de sinussen dat bestaat uit zacht, oedemateus bindweefsel. Neuspoliepen komen meestal altijd aan beide zijden voor en zien er grijsroze of glazig honingkleurig uit. Ze groeien druppelsgewijs, zitten bovenop het neusslijmvlies of steken als een steeltje uit het slijmvlies. Neuspoliepen kunnen verschillende afmetingen aannemen. Kleine neuspoliepen zijn slechts enkele millimeters groot, terwijl grotere neuspoliepen meerdere centimeters kunnen bedekken en de neusholte volledig kunnen blokkeren. Vooral mannen hebben na hun dertigste meer last van neuspoliepen.
Een baarmoederpoliep, ook wel endometriale poliep genoemd, is meestal een goedaardige groei van het baarmoederslijmvlies die wordt veroorzaakt door een verhoogde celgroei. Baarmoederpoliepen zijn meestal klein en vervormbaar en kunnen soms een stengelachtige structuur aannemen. Met name vrouwen tussen 40 en 50 jaar met overgewicht en hoge bloeddruk hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van baarmoederpoliepen.
Een larynxpoliep is een goedaardig gezwel van slijmvlies in het gebied van de stemplooien en het strottenhoofd, dat meestal slechts aan één kant voorkomt. Vanwege de nabijheid van de stemband, kan een larynxpoliep ook een stembandpoliep worden genoemd. In de meeste gevallen is een larynxpoliep goedaardig, heeft hij de vorm van een speldenknop tot een erwt en kan hij ontstaan als gevolg van chronische laryngitis en heesheid, stemverlies en/of een irriterende hoest veroorzaken. Mannen van middelbare leeftijd die sigaretten roken en hun stem bijzonder vaak gebruiken, lopen een grotere kans dan gemiddeld om larynxpoliepen te ontwikkelen.
Artsen noemen baarmoederhalspoliepen vingervormige weefselgroeisels die in de doorgang van de baarmoederhals voorkomen en meestal minder dan een centimeter in doorsnede zijn. Baarmoederhalspoliepen komen bij 2 tot 5 procent van alle vrouwen voor als gevolg van een infectie of chronische ontsteking en zijn in de meeste gevallen altijd goedaardig. Baarmoederhalspoliepen kunnen bloedingen of etterende afscheiding veroorzaken en worden gediagnosticeerd tijdens een gynaecologisch bekkenonderzoek. Vooral na de menopauze, tussen de leeftijd van 45 en 60 jaar, is er een verhoogd risico op het ontstaan van baarmoederhalspoliepen.
Darmpoliepen zijn uitsteeksels van het darmslijmvlies die ofwel door bepaalde ziekten worden uitgelokt, ofwel zonder aanwijsbare oorzaak worden gevormd. In de meeste gevallen blijven darmpoliepen asymptomatisch en worden ze ontdekt tijdens een colonoscopie. Ongeveer een derde van de mensen boven de 60 ontwikkelt darmpoliepen. Darmpoliepen worden meestal uit voorzorg operatief verwijderd (polypectomie), omdat ze kunnen ontaarden in darmkanker.
Het syndroom van Gardner is een zeldzame erfelijke ziekte waarbij slijmvliesgezwellen (colonpoliepen), multipele weke delen tumoren en goedaardige bottumoren ontstaan. Elk jaar wordt bij ongeveer 10.000 pasgeborenen het syndroom van Gardner vastgesteld, dat wordt veroorzaakt door Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP). In dit geval kunnen zich in honderden tot duizenden gevallen slijmvliespoliepen ontwikkelen in de dikke darm (colon). Bovendien kunnen hyperdontie (overmatig aantal tanden), maagpoliepen en epidermoïdcysten ook worden teruggevoerd op het syndroom van Gardner.
Endometriumpoliepen ontwikkelen zich in het slijmvlies dat de binnenkant van de baarmoeder bekleedt, het endometrium genoemd. Endometriumpoliepen zijn cellulaire formaties bestaande uit de klieren van het endometrium, bloedvaten en stroma die uit de endometriumholte tevoorschijn komen. Ongeveer 20 procent van alle vrouwen, vooral tussen de leeftijd van 40 en 65 jaar, ontwikkelt endometriale poliepen, die zich door de baarmoederwand kunnen verspreiden.